به نقل از «جماران»

مهمترین علل ایجاد فقر در خانوارهای ایرانی

تاریخ انتشار: ۲۴ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۸۳۸۴۴۰

فقر پدیده‌ای چند وجهی و محصول کارکرد نظام اقتصادی و اجتماعی در جامعه است؛ به گونه ای که به دنیا آمدن در خانواده‌های فقیر، توزیع نامتناسب فرصت‌ها و درآمدها در جامعه، استفاده نابجا از ظرفیت‌های اقتصادی و طبیعی کشور، سیاست‌گذاری اقتصادی بدون در نظر گرفتن آثار آن بر چگونگی توزیع درآمد، ضعف نظام‌های حمایتی و پوشش ناکافی بیمه‌های اجتماعی و ناکارآمدی‌ها و کمبودهای نظام های بهداشتی - درمانی وآموزشی از جمله عواملی هستند که به بروز و تشدید فقر می‌انجامند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بر اساس مجموعه داده‌های هزینه و درآمد مرکز آمار ایران، داده‌های شبکه اطلاعات پرداخت کشور و پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان، خط فقر در سال 1400 نسبت به 1399 رشد حدوداً 50 درصدی داشته است. در سال 1400 خط فقر متوسط کل کشور برای خانوار 3 نفره 3.7 میلیون تومان و برای خانوار 4 نفره 4.5 میلیون تومان بوده است. ولی در سال 1401 خط فقر برای خانوار 4 نفری عدد7.700 میلیون تومان به طور متوسط در کل کشور برآورد می‌شود. این عدد در شهر تهران برای خانوارهای 3 نفره 11.9 میلیون تومان و برای خانواده‌های 4 نفره 14.7 میلیون تومان برآورد شده است. متوسط نرخ جمعیت زیر خط فقر در سال 1400، 30 درصد است که معادل 35 میلیون و 560 هزار نفر است. این درحالی است که درآخرین سال قبل انقلاب 40 درصد و درآخر دولت سازندگی یعنی 1376، 8/19 ودر سال آخر اصلاحات 5/10 ودر دولت احمدی نژاد 6/34 در شهرها و 1/40 درروستاها رسید. ارقام فوق نشانگر آن است که با سیاست‌گذاری و اقدامات اجتماعی و اقتصادی در اوایل انقلاب و دوران سازندگی و رونق اقتصادی و اجرای سیاست‌های اجتماعی در دوران اصلاحات خط فقر به شدت بهبود یافت. و دردولت احمدی‌نژاد با کژکارکردی در سیاست‌های اجتماعی و اقتصادی دست‌آوردهای سه ‌دهه به باد فنا رفت و دوباره در دولت روحانی خط فقر به 23 درصد تا قبل از تحریم‌ها رسید و نهایتاً در اثر رکود، تورم و کژکارکردی اقتصاد و تحریم شدید و ناکارآمدی سیاست‌های اجتماعی در سال1400 به 30 درصد رسید.

بر اساس اطلاعات فقر و رفاه خانوار رتبه‌بندی محرومیت استان‌ها نشان می‌دهد که به ترتیب استان‌های سیستان و بلوچستان، خراسان شمالی، هرمزگان، لرستان و گلستان محروم‌ترین استان‌های ایران هستند و به ترتیب استان‌های یزد، تهران، بوشهر، اصفهان و مازنداران در کل دارای وضعیت مطلوب‌تری هستند. همچنین از 20 شهرستان محروم استان‌های کشور  12شهرستان در استان سیستان وبلوچستان،  2 شهرستان در خراسان شمالی، 2 شهرستان در استان کرمان، یک شهرستان در لرستان و یک شهرستان در استان کردستان قرار دارد. که درمجموع نابرابری منطقه‌ای در ایران را ترسیم می‌کند.

مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر ایجاد فقر در زندگی خانوارهای ایرانی، تحولات اقتصاد کلان، چگونگی اجرای سیاست‌های اجتماعی و کاهش فقر است. اگرچه رشد اقتصادی عامل تعیین کننده‌ ای در کاهش فقر است ولی بدون اجرای توامان سیاست‌های اجتماعی نمی‌توان به کاهش فقر دست یافت. بی ثباتی و ناپایداری اقتصادی نه تنها به رشد اقتصادی لطمه وارد می‌سازد بلکه با افزایش نابرابری از اثربخشیِ سیاست‌های کاهش فقر نیز می‌کاهد. این موضوع درحالی است که اقتصاد ایران رشد پایین و تورم چند ساله بالای 30 درصدی را تجربه می‌کند و به همراه آن رکود و کاهش تولید بخش‌های اقتصادی مشاهده می‌گردد. خانوارهای فقیر اولین گروه هایی هستند که در زمان رکود و تورم از آن آسیب جدی می بینند. برای کاهش فقر باید تولید ثروت در ایران به انجام برسد و می‌بایست موانع آن که ساختار ناکارآمد اقتصاد سیاسی و سیاست خارجی نامرتبط با منافع توسعه اقتصادی است، اصلاح شود و با رفع موانع ساختاری حکمرانی اقتصادی سیاسی و سازگاری سیاست خارجی با توسعه اقتصادی می توان به روان شدن جریان اقتصاد کشور و سرمایه گذاری برای تولید ثروت، ایجاد شغل و درآمد برای خانوارهای ایرانی تا حدودی امیدوار بود. در شرایطی که نرخ سرمایه‌گذاری ثابت کشور از نرخ استهلاک سرمایه کم‌تر است نمی‌توان به تولید ثروت امیدوار بود. یعنی ما ظرفیت سرمایه‌گذاری جدیدی در اقتصاد برای کار جدید ایجاد نمی‌کنیم و سرمایه گذاری در همه سطوح کلان و متوسط و کوچک با اختلال  شدیدی مواجه است. کژکارکردی حکمرانی اقتصاد سیاسی و سیاست خارجی نامرتبط با توسعه اقتصادی دو اَبرچالش در ناکارآمدی اقتصاد ایران محسوب می‌شوند. امروزه هیچ کشوری نمی‌تواند بدون مرتبط بودن با اقتصاد بین‌الملل و نداشتن سیاست خارجی سازگار با جهان ومصالحه با کشورها، زیست اقتصادی واجتماعی متعارفی داشته باشد.

در شرایطی که در ایران تولید ثروت جدی انجام نمی‌شود و رشد اقتصادی مناسبی ایجاد نمی‌شود، نمی‌توان به سیاست اصلی کاهش فقر که توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی جامعه زیر خط فقر است دل بست.

زیرا توزیع عادلانه منابع اندک جامعه عملاً همان توزیع فقر در جامعه است. در شرایط کنونی جامعه ایران همانطور که قبلاً توضیح داده شده است مناسب‌ترین راهبرد اقتصاد سیاسی، "راهبرد رشد اقتصادی همراه با عدالت اجتماعی " است ولی اجرای این سیاست به رشد اقتصادی مناسب احتیاج دارد که بتوان در لوای آن سیاست‌های اجتماعی و اقتصادی را توامان به اجرا درآورد.

منبع: جماران

کلیدواژه: افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان واردات خودرو جام جهانی 2022 قطر ویروس کرونا خط فقر فقر عدالت اجتماعی شریف زادگان افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان واردات خودرو جام جهانی 2022 قطر ویروس کرونا سیاست های اجتماعی میلیون تومان سرمایه گذاری سیاست خارجی برای خانوار رشد اقتصادی تولید ثروت استان ها کاهش فقر خط فقر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۸۳۸۴۴۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ارتقای سیاست تجاری ایران و پاکستان چگونه ممکن است؟

به گزارش همشهری آنلاین، سید ابراهیم رئیسی؛ رئیس‌جمهوری ایران بامداد امروز دوشنبه؛ ایران را به مقصد پاکستان ترک کردند. تو قبل از سفر تصریح کرد:«کشور پاکستان از جمله کشورهای مهم جنوب آسیا و دارای روابط دیرینه‌ تاریخی و تمدنی با ایران است که همواره روابط سیاسی و اقتصادی و نیز همکاری‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای مورد توجه دو کشور بوده است.» درباره اهمیت این سفر ریاست جمهوری ایران به پاکستان و بررسی برخی از مسائل مربوط به روابط این دو کشور در سطوح مختلف سیاسی، اقتصادی، امنیتی و فرهنگی با پیرمحمد ملازهی کارشناس مسائل پاکستان گفت‌وگویی داشتیم که در ادامه می‌خوانید.

فرصت خوب هم‌مرزی ایران و پاکستان

ملازهی در ابتدا گفت: هم‌مرزی ایران و پاکستان فرصت‌های خوب و ارزنده‌ای را در اختیار دو کشور قرار داده است. همانطور که آقای رئیسی اشاره داشتند هدف‌گیری 10 میلیارد دلاری تجارت بین ایران و پاکستان انجام شده است و این تجارت می‌تواند در دو شکل پیگیری شود.

تأمین کالاهای تحریمی از سوی پاکستان

وی افزود: اولین نوع آن مربوط به مناطق مرزی بین دو کشور است، مثل سراوان، میرجاوه و... که به دلیل داشتن ظرفیت گمرکی فرصت خوبی برای سرمایه‌گذاری اقتصادی هستند. نوع دوم این سیاست‌گذری تجاری می‌تواند از آن لحاظ باشد که ایران کالاها و لوازم مورد نیاز خود را که در تهیه‌اش با چالش تحریم روبه‌رو است از طریق پاکستان و واردات از آن کشور تأمین نمیاد.

پیرمحمد ملازهی گفت: همچنین گفتنی است که خط لوله ایران به پاکستان چندسالی بود به دلیل مخالفت آمریکایی‌ها معطل ماند؛ به نظر می‌رسد با موافقت آمریکا پاکستان می‌تواند این خط لوله گازی را به کشور خود بکشدو ضمن اینکه چینی‌ها برای تکمیل این پروژه مشتاق هستند و می‌توانند از این جهت منافعی را کسب کنند.

این کارشناس مسائل پاکستان ادامه داد: همچنین باید اشاره کرد سفر اخیر آقای رئیسی به پاکستان در رفع برخی شبهات مبنی بر درگیری‌های موشکی ایران و پاکستان در برخی مناطق مرزی بسیار اثرگذار و مثبت است. اما در همین حال باید در نظر داشت که در کشور پاکستان، سیاست خارجی را نه حزب سیاسی در دولت، بلکه ارتش و اداره اطلاعات تعیین می‌کند.

کد خبر 846412 برچسب‌ها ایران و پاکستان پاکستان